Blog / ODTÜ-GÜNAM, SAN-TEZ Projesi ile Yerli Güneş Panelleri Üretti
ODTÜ-GÜNAM, SAN-TEZ Projesi ile Yerli Güneş Panelleri Üretti
Prof. Dr. Raşit TURAN - ODTÜ Güneş Enerjisi Araştırma Merkezi Müdürü ODTÜ-GÜNAM, SAN-TEZ Projesi ile Yerli Güneş Panelleri Üretti
Şimdi Yatırım Zamanı Güneşten dünyaya ulaşan enerji, bugün ve gelecekte insan soyunun gereksinim duyduğu enerjinin binlerce katına karşılık gelmektedir. Oysa çoğunlukla ekonomik nedenlerle, başta fosil yakıtlar olmak üzere diğer yakıt türleri enerji gereksinimini karşılamak üzere kullanılmaktadır. Petrol, doğalgaz, kömür gibi fosil yakıtlar bir yandan çevreyi yoğun biçimde kirletmekte, bir yandan da ekonomik bağımlılık yaratmaktadır.
Ayrıca yeterli miktarda ve her yerde olmadığından fosil yakıtlar çatışmalara ve gelecek açısından belirsizliklere yol açmaktadır. Türkiye gibi yüksek güneş potansiyeli olan ve enerjisinin çok büyük bir bölümünü ithal eden ülkeler için güneş enerjisinin kullanımı daha da büyük bir öneme sahiptir. Türkiye’nin enerji gereksiniminin yüzde 70’ten fazlasını ithal etmektedir.
Elektrik üretiminin yaklaşık yarısı ithal edilen doğal gaz ve diğer fosil yakıtlar ile gerçekleştirilmektedir. Önümüzdeki yıllarda enerji ihtiyacı iyice artacağından, Türkiye’nin fosil yakıtlara olan bağımlılıktan mutlaka kurtulması gerekmektedir. Bu da ancak ülkemizin acilen yenilenebilir kaynaklara yönelmesi ile sağlanabilir. Güneş enerjisinin yaygın olarak kullanılmasının önündeki en önemli engel yüksek maliyeti olmuştur. Bu nedenle başta Almanya ve AB ülkelerinde olmak üzere birçok ülkede teşvik programları uygulamaya konmuştur. Bir yandan uygulanan teşvikler sonunda artan üretim hacmi, bir yandan yürütülen Ar-Ge faaliyetleri güneşten üretilen elektriğin maliyetini hızla aşağılara çekmektedir.
Güneş enerjisi günümüzde neredeyse diğer kaynaklarla rekabet edebilir noktaya ulaşmıştır. Kalkınma Bakanlığı’nın desteği ile ODTÜ’lü bilim insanları tarafından kurulan Güneş Enerjisi Araştırma ve Uygulama Merkezi (GÜNAM), Türkiye’de güneş enerjisi teknolojileri alanında öncü çalışmalar yapmaktadır. GÜNAM, endüstrinin ihtiyacı olan standart teknolojileri geliştirirken, temel araştırmalar yolu ile yeni ürünler ortaya koymaktadır. Türkiye’nin endüstriyel boyuttaki ilk yerli güneş hücreleri ve bu hücrelerden oluşan güneş panelleri GÜNAM araştırmacıları tarafından üretilmiştir.
Bu hücrelerin verim değerleri yüzde17’ye ulaşarak dünya ölçeğinde mevcut teknolojilerin ulaştığı en üst düzeyi yakalamıştır. San-Tez Projesi ve Sonuçları GÜNAM ve Nurol Teknoloji firması tarafından birlikte yürütülen ve geçtiğimiz aylarda tamamlanan San-Tez projesinde tek kristal Si güneş hücresi üretimi hedeflendi. Si kristalinin çok sayıda kimyasal ve fiziksel prosesten geçirilerek üretilen bu tür güneş hücreleri dünyada en çok kullanılan sistemleri oluşturmaktadır.
Bu çalışmada Nurol mühendisleri ve GÜNAM araştırmacıları uzun bir çalışma döneminin sonunda güneş gözelerinin üretimi için gerekli tüm “know-how” bilgisini üretmiş ve bu konudaki Türkiye için gerekli endüstriyel altyapıyı oluşturmuştur.Proje kapsamında üretilen ilk 156 x 156 mm boyuttaki güneş pillerinde önce yüzde12, sonra yüzde14, proje sonrasında da yüzde 17 verim değerine ulaşılmıştır. Bu sonuç dünyadaki teknolojinin geldiği noktayı yakaladığımız anlamına gelmektedir.
Böylece gerek katılımcı firma gerekse GÜNAM araştırmacıları değeri çok yüksek olan bir teknolojiye sahip olmuştur. Projenin bir başka değerli çıktısı ise yetiştirilen insan gücüdür. Projede çalışan ve tez yapan lisansüstü öğrencileri, güneş enerjisi alanında Türkiye’nin yetişmiş insan gücünü oluşturmada önemli rol oynayacaktır. Bu elemanlara şimdiden firmalardan talep gelmektedir. Bu San-Tez projesi, birçok açıdan örnek bir sanayii-üniversite işbirliği çalışması olmuştur. Söz konusu San-Tez projesinin çıktısı olan güneş panelleri son kullanıcıya yönelik olup enerji üretimi için kullanılmaktadır.Geçtiğimiz yıllarda kabul edilen yeni Yenilenebilir Enerji Kanunu (YEK) ile Türkiye’de de güneş enerjisine teşvik sağlanmıştır. Özellikle yerli ürün kullanılması halinde verilen teşvik daha da cazip hale gelmektedir. Yeni yasa, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’na (EPDK) 600 MW güneş enerjisi kurulu gücü oluşturma görevi vermiştir. Ayrıca, 600 MW dışında tüm özel ve tüzel kişiler için 500 kW altında lisans almaksızın kurulum yapma izni vermiştir.
Bu kurulumları yapmak için çok sayıda şirket şimdiden harekete geçmiştir. Yerli üretim olmadığı durumda, bu kurulumların tamamı ithal ürünlerle yapılacaktır. GÜNAM tarafından tamamlanan SanTez projesi, bu noktada büyük önem taşımaktadır. Elde edilen “know-how” ve üretim deneyimi, oluşan bu pazarın ithal ürünlerle işgal edilmesini önlemek için bir fırsat yaratmıştır. Şimdi yerli ürün üretmek için yatırım yapmanın tam zamanıdır.
