Blog / Türkiye?nin ilk teknoparkı olan ODTÜ Teknokent, girişimcilerin kendi şirketini kurma ve büyütmeleri
Türkiye’nin ilk teknoparkı olan ODTÜ Teknokent, girişimcilerin kendi şirketini kurma ve büyütmeleri konusunda önemli çalışmalar yapmaktadır
Mustafa KIZILTAŞ ODTÜ Teknokent Genel Müdürü Türkiye’nin ilk teknoparkı olan ODTÜ Teknokent, girişimcilerin kendi şirketini kurma ve büyütmeleri konusunda önemli çalışmalar yapmaktadır
Girişimci üniversite olma yolunda ne gibi çalışmalar yapıyorsunuz? Bu yönde nasıl bir yapılanmanız var?
Girişimci üniversite olma yolunda çok uzun zamandır birçok önemli faaliyet ve program yürütmekteyiz. Bu anlamda geçtiğimiz ay yeni bir program daha başlatmış bulunuyoruz. TeknoJumpp Girişimcilik ve İnovasyon Destek Programı adını verdiğimiz program bu kadar geniş kapsamlı şekilde girişimciliği destekleyen Türkiye’deki ilk ve tek program olma özelliğindedir. TeknoJumpp ile girişimcide bir fikrin oluşmasına destek verilmesinden başlayarak, girişim ile ilgili yaşanacak tüm süreçleri desteklemekteyiz. Özellikle ön kuluçka ve kuluçka merkezi/ programları ile desteklediğimiz girişimcileri daha sonra yatırımcılarla buluşturma, mentorluk verme gibi konularda destekleyerek, uluslararası pazarlara açılarak dünya çapında şirket olmaları yolunda katkı sağlamayı hedeflemekteyiz.
Bunlara ek olarak; üniversite bünyesinde seçmeli girişimcilik dersleri, yan dal programları sağlamanın ve girişimcilik merkezi gibi mekanizmaların yanında ODTÜ Teknokent bünyesinde yürütülen Yeni Fikirler Yeni İşler ve ATOM gibi ön kuluçla merkez ve programları ile Türkiye’de öncü rol oynayarak çok başarılı şirketleri destekledik ve büyütüyoruz… Şunu belirtmek isterim ki girişimcilik konusunda öncü konumda bulunan ODTÜ ve ODTÜ Teknokent, Türkiye’de lider rolünü üstlenerek ilklere imza atmaktadır. Girişimcilerin kendi şirketini kurma ve büyütmeleri konusunda özellikle ODTÜ Teknokent olarak yapmış olduklarımız çok büyük önem arz etmektedir. Bünyesinde bulundurduğu 278 şirketi ile Türkiye’nin en büyük teknokenti konumunda bulunan ODTÜ Teknokent, bu 278 firmanın 120’sinden fazlasını kendi kuluçka ve ön kuluçka merkez/programları vasıtası ile desteklemiş ve kurulmasını sağlamıştır. Bu rakam ülkemizin ihtiyaç duyduğu girişimcilik konusunun desteklenmesinde ODTÜ Teknokent’in ne denli büyük bir rol oynadığını gözler önüne sermeye yetmektedir.
Girişimcilikle ilgili yarışmanız var mı?
Türkiye’nin lider ve en sürdürülebilir yarışması olan Yeni Fikirler Yeni İşler Yarışması, teknoloji tabanlı girişimcilik yarışması olarak alanında marka olmuş ve örnek alınan bir yarışmadır. 2012 yılında 8’incisini düzenlediğimiz yarışma kapsamında şimdiye kadar 17 teknoloji tabanlı şirket kurulmasını sağlamış bulunuyoruz. Türkiye’nin en çok yeni firmaya ihtiyacı olan ileri teknoloji sektörlerine yönelik ürün ve hizmetler geliştiren bu yenilikçi firmaların bazıları şu anda milyon dolarlar seviyesinde cirolara ulaşmışlardır. Kurulan diğer şirketlerimizi de aynı başarıyı yakalamaları için her anlamda desteklemeye devam ediyoruz.
Teknoparkınız var mı ya da kurulması düşüncesi söz konusu mu?
Türkiye’nin ilk teknoparkı olan ODTÜ Teknokent bildiğiniz gibi Orta Doğu Teknik Üniversitesi tarafından kurulmuştur. Şu anda Türkiye’nin en büyük teknoparkı olan ODTÜ Teknokent aynı zamanda bu konuda liderlik misyonunu da üstlenmiş durumdadır. ODTÜ Teknokent liderlik misyonuna uygun olarak ekosisteminde barındırdığı 278’e ulaşan yenilikçi firmasıyla ülkenin gelişmesi için ileri teknoloji üreten bir üs konumundadır. Son yıllarda ODTÜ Teknokent markası ülke sınırlarının dışına taşarak yurtdışından da ilgi çekmektedir. Özellikle teknopark kurma ve yönetme ile ilgili elde edilen deneyimlerini yurtdışında yeni kurulacak teknoparklar için kullanan ODTÜ Teknokent bu konuda önemli işler de yürütmektedir.
Kuluçka merkeziniz var mı? Varsa bunun hakkında bilgi verir misiniz?
Şu anda ODTÜ Teknokent alanında aktif durumda bir adet kuluçka merkezi bulunurken, bir adet de ön kuluçka merkezi bulunmaktadır. Bunlardan biri olan KOSGEB TEKMER’de yeni kurulan firmalarımızı 300 bin TL’ye varan maddi destek ve ücretsiz ofis alanı ile 3 yıl boyunca desteklemekteyiz. Şimdiye kadar KOSGEB TEKMER’den çok sayıda firma mezun ederken, bunlardan önemli bir bölümünü de ODTÜ Teknokent bünyesinde bulundurmaya devam ediyoruz. Şu anda ise yaklaşık 50 firma merkezimiz bünyesinde desteklenmektedir. Animasyon Teknolojileri ve Oyun Geliştirme Merkezi (ATOM) isimli ön kuluçka merkezimiz ise alanında Türkiye’deki ilk ve tek merkez olma özelliğini taşımaktadır. Katma değeri en yüksek sektörlerden olan oyun sektörünü Türkiye’de oluşturma misyonuyla kurulan ATOM, şu anda ülkemizde oyun sektörünün belli bir büyüklüğe ulaşmasını sağlamıştır. Merkezimizden şu ana kadar 8 tane yeni oyun şirketi mezun etmiş bulunuyoruz. Şu anda da merkez bünyesinde, 6 yeni şirketin daha kurulum aşamasına gelmiş bulunuyoruz. ATOM yeni şirket kurulmasını sağladığı gibi sunduğu eğitim imkanları ile de mevcut şirketlerin bulmakta güçlük çektiği insan kaynağının oluşmasına da büyük destek vermektedir.
Örneğin yurtdışında bir ürün ya da fikir geliştiren öğrencilerin geliştirdikleri bu fikri ya da ürünü pazara sunması aşamasında destekler veriliyor.
Sizde de buna benzer uygulamalar var mı?
ODTÜ Teknokent’in girişimcilik ile ilgili sergilediği en büyük farklardan biri, girişimcileri sadece maddi ve ofis desteği gibi konularda değil, ürettikleri ürünün ticarileşmesi konusunda da desteklemesidir. Girişimcilerimizin pazar potansiyelleri ile ilgili olarak deneyimli mentorlarımızla eşleştiriyor, bu desteğe ihtiyaç duyan pek çok firmamızın pazarlama ve ticarileşme süreçlerine de destek oluyoruz. Buna ek olarak söz konusu ürün araştırmacılarımız tarafından geliştirildi ise Teknoloji Transfer Ofisimiz vasıtası ile fikri ve sınai mülkiyet haklarını koruma konusunda ve aynı şekilde ticarileşmeleri konusunda yoğun destekler sağlıyoruz.
Start up aşamasında öğrencilere destekler veriyor musunuz?
TeknoJumpp’ın bir parçası olan Yeni Fikirler Yeni İşler Yarışması ile kendi işlerini kurmak isteyen öğrencilere çok önemli imkanlar yaratıyoruz. Kazananlara ODTÜ Teknokent’te ücretsiz ofis verilirken, yarışma sürecinde 2. aşamaya geçen tüm yarışmacılara 100 saate yaklaşan ve alanında çok deneyimli eğitmenler tarafından eğitimler verilmektedir. Ayrıca ODTÜ Teknokent şirket sahiplerinden oluşan kişiler yarışmacılara mentor desteği kapsamında değerli tecrübelerin kendileriyle paylaşılmasını sağlıyoruz. Saymış olduğum ve diğer destekler ile birlikte Yeni Fikirler Yeni İşler Yarışması kendi işini kurmak isteyen öğrencilerimize maddi değeri 1,5 milyon TL’yi geçen destek vermektedir. Aynı şekilde ATOM vasıtası ile üniversite öğrencilerimizin şirket kurma süreçlerine destek veriyoruz. Ücretsiz çalışma alanı sağladığımız girişimcilere, finansal kaynaklara ulaşmadan tutun pazarlama ve eğitim olanaklarına varana kadar birçok farklı destek sağlıyoruz. Tüm girişimcilik desteklerimizin çatısı olan TeknoJumpp kapsamında da yılın her döneminde devam eden eğitimler ve seminerler düzenlemekteyiz. Ayrıca girişimci olmak isteyen tüm öğrencilerimizi ya kendi programımız, merkezimiz ve diğer faaliyetlerimizle destekliyor, ya da bizim dışımızda verilen destekler konusunda bilgilendirme ve yönlendirme ile ücretsiz danışmanlıklar yaparak bilinçlenmelerini sağlıyoruz. Üniversiteniz tarafından girişimciliği desteklemeye yönelik yarışmalar, organizasyonlar düzenleniyor mu?
Daha önce de bahsettiğim gibi Yeni Fikirler Yeni İşler Yarışması içerisinde barındırdığı birçok farklı modülü ile ve ana süreci ile yaş, bölüm ve sınıf farkı gözetmeksizin tüm ODTÜ öğrencilerinin hizmetindedir. Ayrıca ODTÜ Teknokent olarak girişimciliği destekleme konusunda yaptığımız faaliyetlerin yanında, dışarıda yürütülen faaliyet ve etkinliklere de sponsorluk, danışmanlık, akıl hocalığı gibi desteklerle katkı sağlamaktayız. ODTÜ bünyesinde de girişimcilikle ilgilenen birçok öğrenci topluluğu bulunurken, bu toplulukların etkin olabilmeleri için birçok faaliyetleri üniversitemiz tarafından desteklenmektedir.
Üniversitenizde kuluçka merkezinde ya da kampüslerde öğrenciler tarafından kurulmuş şirketler var mı? Varsa onların hikayelerini ve bugünkü durumuyla ilgili bilgi alabilir miyiz?
Sağlamış olduğumuz girişimcilik destekleri ve yönlendirmeleri sayesinde öğrencilerimiz tarafından kurulan şirketlerimiz vardır. Açıkçası büyük bölümü de çok başarılı olduğu için içlerinden birisini seçmesi oldukça zor görünüyor. Fakat ilginç bir hikayeye sahip olan girişimcilerimizden birine ait serüveni anlatmak güzel olabilir. 2005 yılında Yeni Fikirler Yeni İşler Yarışıması’ndan ödül almaya hak kazan bir grubumuz vardı. Bu grubumuzun iş fikri ise özet olarak; görüntü işleme yönetimiyle çalışan bir kameranın belirlenen cismi takip etmesiydi. Bu teknolojiye sahip olan ekibimiz bunu halı sahalarda topun takip edilmesi suretiyle maçların videoya kaydedilmesine dönük işe dönüştürmeyi hedeflemişlerdi. Fakat süreç içerisinde bu iş fikrinin farklılaşması şu şekilde oldu: ekibin böyle özel bir teknolojiye sahip olduğunu gören bir sanayici kendi fabrikasında bu sistemi kullanmak isteyince, ekibimiz bu teknolojiyi fabrikadaki üretim bandında hatalı ürünlerin tespit edilmesi şeklinde uyarladılar. Bu temel ayrımla başlayan işlerin gelişme süreci ile birlikte şu anda şirketimiz işlek alanlardaki insan yoğunluğunu ölçmekten tutun, trafikte araç sayımına kadar çeşitlenen birçok uygulama alanına ve geniş bir pazara sahip duruma gelmişlerdir. Şu anda uluslararası pazarlara açılması konusunda destek verdiğimiz bu şirketimizin cirosu da 4 milyon dolara yaklaşmaktadır.
Eğer yürütüyorsanız, uluslararası faaliyetlerinizle ilgili de bilgi verebilir misiniz?
Uluslararası hedefleri doğrultusunda emin adımlarla ilerleyen ODTÜ Teknokent, bu konuda ciddi işbirlikleri ve anlaşmalar yapmaktadır. Böylece hem teknokent olarak uluslararası arenada aktif olunmakta hem de teknokent bünyemizde bulunan şirketlerin uluslararası pazarlara açılması için kolaylaştırıcılık ve önderlik yapılmaktadır. Bu hedeflerimiz doğrultusunda dünyanın en önemli teknokentlerinden olan Sophia Antipolis ve Digital City ile işbirliği anlaşmalarımız bulunmaktadır. Ayrıca ODTÜ Teknokent olarak IASP (International Association of Science Parks) ve European Cluster Collaboration Platform yapılarının aktif bir üyesi konumunda bulunuyoruz. Açılmasına önderlik ettiğimiz bu uluslararası yolda şirketleri de destekleyerek küresel çapta başarılı şirketler yaratma yolunda emin adımlarla ilerlemekteyiz. Ayrıca bu uluslararası bağlantılarımız ile ODTÜ Teknokent’te faaliyet gösteren küresel firmaların (Siemens, Cisco, Bentley vs.) saysını arttırma konusunda faaliyetler yürütmekteyiz. ODTÜ Teknokent olarak yılların getirdiği teknopark kurma, yönetme, üniversitesanayi işbirliği, teknoloji transfer ofisi ve girişimcilik ile ilgili konularda önemli bir bilgi birikimine sahip olunmaktadır. Özellikle teknopark kurma ve yönetme ile ilgili olarak çevre ülkelerden ciddi deneyim aktarma ve işbirliği talepleri gelmektedir. Bu konuda Kazakistan, Kırgızistan, Mısır, Sudan, Suriye, Pakistan, Umman ve Suudi Arabistan’dan gelen talepler üzerine çeşitli görüşmeler yapıyor ve karşılıklı işbirliği süreçlerini devam ettiriyoruz. Özellikle Kırgızistan’da Manas Üniversitesi’nden gelen teknopark kurma teklifi ile ilgili olarak aktif olarak çalışmaktayız. Ayrıca yine Manas Üniversitesi’nin kuracağı teknoparka deneyim aktarmak üzere eğitimler düzenlemekte ve analizler yapmaktayız. Geçtiğimiz günlerde Sayın Başbakanımızın heyetinde yer alarak gitmiş olduğumuz Pakistan’da Başbakanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan ve Pakistan Başbakanı Sayın Yusuf Rıza Gilani’nin himayesinde Pakistan Quaid-i Azam Üniversitesi (QAU) ile işbirliği protokolü de imzalayarak somut adımlar atmaya devam etmekteyiz.