Blog / SİGORTALI ÇALIŞANLAR
15 Maddede Sigortalı çalışanlar için rehber:
1- Hizmet akdi ile işçi emeğini, işveren emrine vererek hizmet verme borcu altına girer ve işin yapıldığı sürede işverene tabi olur. İşveren ise emeğin karşılığı olarak işçiye ücret ödeme sorumluluğu altına girer.
2- Yasa koyucu tarafından sigortalı olmak, çalışanın ve çalıştıranın isteğine bırakılmamış olup, işçinin işe alınmayla birlikte kendiliğinden kazanılan bir hak ve sorumluluk sayılmıştır.
3- İşe girdiğiniz günden itibaren çalıştığınızı bir ay içinde çalıştığınız ilde bulunan çalıştığınız işyerinin bağlı olduğu sigorta müdürlüğüne sigorta bildirim belgesini vermek zorundasınız. Bu sizin sigortasız çalıştırılmanızı önleyebilecektir.
4- İş kazasına uğrarsanız, en geç kazadan sonraki günün akşamına kadar işverene veya Kuruma haber vermelisiniz.
5- İş kazasına uğrayan veya meslek hastalığına tutulan sigortalı, tedavisini yapan hekimin tedbir ve tavsiyelerine uymak zorundadır. Hekim tavsiyelerine uyulmaması nedeniyle tedavi süresinin uzamasına, malul kalmasına veya malüllük derecesinin artmasına sebep olan sigortalının geçici iş göremezlik ödeneğinin veya sürekli iş göremezlik gelirinin, kendisine yüklenebilecek kusurun raporda belirtilen orandaki kısmı Kurum tarafından düşülebilir.Bu düşürme % 50’yi geçemez.
6- Kurumun yazılı bildirisine rağmen teklif edilen tedaviyi kabul etmeyen sigortalıya, tedavi için Kuruma başvuracağı tarihe kadar sağlık yardımları yapılmaz, geçici iş göremezlik ödeneği veya sürekli iş göremezlik geliri de verilmez.
7- Hekimce alınması istenen tedbirlere uymayan sigortalıya, bu tedbirleri yerine getirmedikleri süre için ödenek verilmez.
8- Tedavinin sona erdiğine ve çalışabilir durumda olduğuna dair Kurum hekimlerinden belge almaksızın eski işverenin işinde çalıştırılan sigortalının aynı hastalığı sebebiyle yapılan tedavi masrafları işverenden, başka işte çalışan sigortalının aynı hastalığı sebebiyle yapılan tedavi masrafları kendisinden alınır. Bu süreler için geçici iş göremezlik ödeneği ödenmez, ödenmiş olanlar da sigortalıdan geri alınır.
9- SSK™dan malullük aylığı alanların dışındaki diğer emekliler, emekli olduktan sonra da çalışabilirler. Ancak, çalışmaya başlayan emeklilerin tercih edecekleri sigorta kolu (tüm sigorta kolları veya sosyal güvenlik destek primi) bunların işverenleri tarafından Kurum’a verilecek olan Sigortalı İşe Giriş Bildirgelerinde belirtilmelidir. Tüm sigorta kollarına tabi çalışmayı tercih eden emeklinin aylığı, çalışmaya başladığı tarih itibariyle kesileceğinden ancak sosyal güvenlik destek primini tercih eden emeklinin aylığı ödenmeye devam edeceğinden işçinin tercih ettiği sigorta kolunun sigortalı işe giriş bildirgesinde belirtilmesi önemlidir.
10- Geçirdikleri iş kazası yada tutuldukları meslek hastalığı sonucu Kurum’dan sürekli iş göremezlik geliri alanlar bu gelirleri kesilmeden de çalışmaya devam edebilirler
11- İşsizlik sigortası; bir işyerinde çalışırken, çalışma istek, yetenek, sağlık ve yeterliliğinde olmasına rağmen, kendi istek ve kusuru dışında işini kaybedenlere, uğradıkları gelir kayıplarını kısmen de olsa karşılayarak kendilerinin ve aile fertlerinin zor duruma düşmelerini önleyen, sigortacılık tekniği ile faaliyet gösteren, Devlet tarafından kurulan zorunlu bir sigorta koludur.
12- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 2.maddesine göre bir hizmet akdine dayanarak bir veya birkaç işveren tarafından çalıştırılan sigortalılar ile 506 sayılı Kanun’un geçici 20.maddesi kapsamına girip de memur ve sözleşmeli statüde olmayanlar, Mütekabiliyet esasına dayalı olarak yapılan anlaşmalara göre Türkiye’de sigortalı olarak çalışan yabancılar,
13- 4081 sayılı Çiftçi Mallarının Korunması Hakkındaki Kanun’a göre çalıştırılan koruma bekçiler,Ücretli ve sürekli olarak ev hizmetlerinde çalışanlar,Kamu sektörüne ait tarım ve orman işlerinde ücretle çalışanlar,
Özel sektöre ait tarım ve orman işlerinde ücretle ve sürekli olarak çalışanlar,
Tarım sanatlarına ait işlerde çalışanlar,
Tarım işyerlerinde yapılan ve tarım işlerinden sayılmayan işlerde çalışanlar,
Tarım işyeri sayılmayan işyerlerinin park, bahçe, fidanlık vb. işlerinde çalışanlar, İşsizlik sigortası kapsamındadırlar.
14- 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun, 3.maddesinde belirtilen sigortalı sayılmayanlar,
Tarım işlerinde çalışanlar (Kamu sektörüne alt tarım ve orman işlerinde ücretle, özel sektöre ait tarım ve orman işlerinde ücretle ve sürekli olarak, tarım sanatlarına ait islerde, tarım işyerlerinde yapılan ve tarım işlerinden sayılmayan işlerde, tarım işyeri sayılmayan işyerlerinin park, bahçe, fidanlık vb. işlerinde çalışanlar hariç)
İşverenin ücretsiz çalışan eşi,
Aynı konutta birlikte yaşayan ve üçüncü dereceye kadar (üçüncü derece dahil) olan hısımlar arasında ve aralarında dışarıdan başka kimse katılmayarak konut içinde yapılan işlerde çalışanlar, Ev hizmetlerinde çalışanlar (ücretle ve sürekli olarak çalışanlar hariç) Askerlik hizmetlerini yapmakta olanlar,
Ülkelerinde sigortalı olan yabancılar,
Meslek okullarında pratik eğitim yapan öğrenciler,
Cezaevlerindeki atölyelerde çalışan mahkumlar,
Rehabilitasyon tedbirlerine katılan hastalar,
Herhangi bir işverene bağlı olmaksızın kendi nam ve hesabına çalışanlar,
Köy sınırları içersinde kendi ihtiyaçları için yapılan inşaat işlerinde çalışanlar,
Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı alıp da sosyal güvenlik destek primi ödeyerek ya da ödemeksizin çalışanlar,
506 sayılı Kanun’un 85.maddesine göre isteğe bağlı sigortalılar,
506 sayılı Kanun’un 86.maddesine göre topluluk sigortasına tabi sigortalılar,
506 sayılı Kanun’un geçici 20.maddesi kapsamında olmakla birlikte memur statüsünde çalışanlar,
506 sayılı Kanun’un Ek/10.maddesine göre, bir veya birkaç işveren tarafından çalıştırılan film, tiyatro, sahne, gösteri, ses ve saz sanatçıları, müzik, resim, heykel, dekoratif ve benzeri diğer uğraşları içine alan bütün güzel sanat kollarında çalışanlar, düşünür ve yazarlar,
506 sayılı Kanun’un Ek/13.maddesine göre, 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nda belirtilen genel kadınlar,
2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 2.maddesinde belirtilen isteğe bağlı sigortalılar,
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre sözleşmeli personel statüsünde çalışanlar,
926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’na göre sözleşmeli personel statüsünde çalışanlar,
3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu’na göre sözleşmeli personel statüsünde çalışanlar,
3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu’na göre sözleşmeli personel statüsünde çalışanlar,
2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu’na göre sözleşmeli personel statüsünde çalışanlar,
2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanunu’na göre sözleşmeli personel statüsünde çalışanlar,
2914 sayılı Yüksek Öğretim Personel Kanunu’na göre sözleşmeli personel statüsünde çalışanlar,
233 ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameler ile 190 sayılı ‘Kanun Hükmünde Kararname’ye tabi kamu kurum ve kuruluşlarının teşkilat kanunlarındaki hükümlere göre sözleşmeli personel statüsünde çalışanlar,
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre geçici personel statüsünde çalıştırılanlar,
5590 sayılı “Ticaret ve Sanayi Odaları, Ticaret Odaları, Sanayi Odaları, Deniz Ticaret Odaları,
Ticaret Borsaları, Türkiye Ticaret Sanayi Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği” Kanunu kapsamında çalışan sözleşmeli ve geçici personel ile hizmetliler, İşsizlik sigortası kapsamı dışındadırlar.
15- Askerlik hizmeti yedek subay olarak yapılmışsa yedek subay okulunda geçen süre, er olarak yapılmışsa askerlik süresinin tamamı veya bir bölümü borçlanılabilir.
Askerlik borçlanması bedeli prime esas asgari günlük kazancın % 20’sinin borçlanılacak gün sayısı ile çarpımı sonucu hesaplanacak miktarıdır. Askerlik borçlanmasının tamamı veya bir kısmı sigortalının veya hak sahiplerinin yazılı talepte bulunmaları halinde ve talep tarihindeki prime esas kazanç tutarı üzerinden hesaplanacak tutarın tebliğ tarihinden itibaren altı ay içinde ödemeleri şartı ile borçlandırılır. Altı ay içinde primi ödenmeyen borçlanma süreleri hizmetten sayılmaz.
