Blog / Artırılmış Gerçeklik (Ar) Uygulamalarındaki Gelişmeler Günlük Hayatta Kullanımı ? II
Artırılmış Gerçeklik (Ar) Uygulamalarındaki Gelişmeler Günlük Hayatta Kullanımı – II
Dr. Mustafa Kemal AKGÜL / Daire Başkanı (Verimlilik Genel Müdürlüğü)
Giriş
Değerli okuyucular, bir önceki sayımızda ilk kısmını size sunmuş olduğumuz konumuzu bu sayımızda ikinci kısmıyla tamamlamış olacağız. Yazımızın ilk bölümünde artırılmış gerçeklik uygulamalarının hayatımızı kolaylaştıran günlük uygulamaları ve eğitim alanında kullanımları üzerinde durmuştuk. Bu sayımızda ise Artırılmış Gerçeklik (AR) uygulamalarının fabrikalarda, savunma sanayinde kullanımı konusunda sizlere bilgiler sunacağız. Yakın gelecekte günlük hayatımızı ve iş yapma alışkanlıklarımızı tümüyle değiştirecek olan AR uygulamaları aynı zamanda işletmelerin pazarlama stratejilerinde de önemli değişiklikler yapacaktır. Bu ise işletmeler arasındaki pazarlama rekabetinde belirli olmaya başlayacaktır. Diğer yandan askeri uygulamalar içinde de şimdiden yerini bulmuş olan AR teknolojisi, askeri operasyonların isabet oranını artırmakta bu teknolojiye sahip taraflara önemli bilgi üstünlüğü sağlamaktadır. AR uygulamaları çok hızlı gelişme gösterdiği için gelecek aylarda bu konunun yeniden ele alınmasının okuyucu için ilginç olacağını belirterek, bu bölümle AR konusunu tamamlamış olmaktayız.
Artırılmış Gerçeklik Teknolojisinin Askeri Uygulamaları [5]
AR uygulamalarının askeri uygulamaları, GIS (coğrafya bilgi sistemleri) GPS (küresel konumlama sistemleri) ile birlikte kullanılması ile daha da güçlü hale gelmektedir. Bu teknolojileri destekleyen veri yapısı da önceki sayılarımızda ele aldığımız BD (big data) büyük verilerin askeri amaçlarla yapılaştırılmış biçimleridir. İnsansız hava araçlarının hedefe yönlendirilmelerinden başlayarak, açık alanlarda askeri atakların veya savunmaların yapılmasında dost, düşman hedeflere ait bilgilerin görüntülenmesinde ve doğrulanmasında AR askeri personele oldukça önemli faydalar sağlamaktadır. Aşağıda AR uygulamalarının askeri alanlarda kullanılmasına yönelik birkaç örnek yer almaktadır.
Şekil 1. UMIACS - Askerler hava araçları, diğer asker ve birimlerin konumu, hem dost ve düşman verileri açıklamak için AR savaş görselleştirme araçlarını kullanabilmektedirler
(UMIACS - University of Maryland Institute for Advanced Computer Studies)
Şekil 2. AR sistemleri kullanılarak belirli bir alanda düşman, uydu görüntüleri ve misyon hedefleri yeri gibi önemli bilgiler gerçek zaman boyutunda askeri personelin kullanımına açılabilmektedir.
Artırılmış Gerçeklik Teknolojisinin Endüstrideki Uygulamaları
AR uygulamalarının günümüzdeki endüstrideki uygulamalarının başında, bir fabrika veya fabrika ünitesinin kurulumunda gerçeğe uygun tasarımların, fabrika içinde nasıl ve ne şekilde yer alacağının bilinmesini sağlayarak mühendislere ünitelerin kurulumunda, montaj sıralaması, bakım, onarım planlaması vb. uygulamalarda önemli kolaylıklar sağlamaktadır.
Şekil 3. Mühendisler bir fabrika ve fabrika biriminin tasarımının gerçek yerinde alacağı konumu tartışmak ve inşa edilmeden önce AR uygulamasıyla sanal model üzerinde test etme imkanı bulabilmektedir (Magdeburg VDTC -Virtual Development and Training Centre- yuvarlak lazer projeksiyon sistemi).
Şekil 4. Bir fabrikada üretim süreçlerinin nasıl olduğunu yeni bir personele öğretmede veya müşterilere fabrikaları içindeki üretim süreçlerini göstermede AR uygulamaları internet üzerinden gerçek zaman boyutunda kullanılabilmektedir.
Artırılmış Gerçeklik Teknolojisinin Güncel Uygulamaları
Tarihe Pencere Açan Artırılmış Gerçeklik Uygulaması: Timetraveler
Berlin Duvarı’nın yıkılmasının yıldönümü nedeniyle yayınlanan artırılmış gerçeklik uygulaması Timetraveler, mobil cihazlar üzerinden tarihi olayları gerçekleştiği alanda görüntülemenize imkan veriyor. Berlin Duvarı’nın hikâyesinin ve interaktif görüntülerinin yer aldığı Timetraveler uygulamasında, kullanıcılar Berlin’de tarihi bölgelerde gerçekleşen olayları an be an yaşama imkanı elde ediyor [4].
Şekil 5. Berlin Duvarı’nın eski halini gösteren bir AR uygulaması
Ev Dekorasyonlarında Duvar Boyamalarında Renk Tercihini Sağlayan AR Uygulaması
Bir dönemin kartelalarla boyanın evde nasıl duracağını tahmin etmekten, duvarın boyanınca nasıl duracağını görmeye ilerleyen yolculuk, markaların hayatı kolaylaştırma yolunda geçirdikleri teknolojik dönüşümün örneklerinden biri. Ülkemizde de satışları olan bir boya firmasının geliştirdiği AR uygulaması ile (Visualizer) müşteriler tablet veya akıllı telefonlarını kullanarak odalarının hangi renge nasıl görüneceğine karar verebilmektedirler [3].
Şekil 6. Boya kartelalarının yerine geçen odaların renklerini belirleyen AR uygulaması
Müzeleri Ziyaretçiler İçin Özelleştiren AR Uygulamaları
Şekil 7. AR uygulamalarıyla müze ziyaretçilerinin sadece sanata ilişkin veya görmek istediklerini özelleştirecek şekilde özel tasarımlar yapılabilmektedir.
Tedavi Girişimlerinde AR Uygulamaları
Sağlık sektöründe AR uygulamaları en belirgin olarak tedavi girişimlerinde kullanılmaya başlanmıştır. Bir ameliyat sırasında bir organda yapılacak girişimler ile bu girişimlerde kullanılacak cihaz ve aparatların en uygun yerleşimleri AR uygulamaları ile mümkün olabilmektedir.
Şekil 8. UMD (University of Maryland) araştırmacılar tarafından geliştirilen görselleştirme araçları, organ yapısı ve fonksiyonu üzerine gerçek zamanlı verilerin hastanın organları üzerinde dijital olarak yüklenmesini ve cerrahların girişimde bulunmasına imkân sağlayacak görüntülere dönüşmesini sağlamaktadır [7].
Artırılmış Gerçeklik Uygulamalarının Altyapısı
Yazılım Alt Yapısı: Artırılmış gerçekli için öncelikli sanal ile gerçek ortamı bir arada yorumlayacak bir ara yüzey gerekmektedir. Yazılımlar genelde modelleme aracı, marker üretim aracı, performans artırıcı motor aracı, mobil uygulama aracı ve web ara yüzey aracı çeşitleriyle gelmektedir.
Maker: Gerçek dünya ile sanal dünya arasındaki konumsal ilişkiyi markerlar (işaretleyiciler) sağlamaktadır. Bu markerler ilk uygulama yıllarında 2 bitlik nispeten kaba şekillerden oluşmaktayken şimdilerde renkli ve hatta gerçek hayattaki herhangi bir obje; konumlandırıcı marker olarak kullanılmaya başlanmıştır.
AR Gözlükler: Gerçek dünya ile sanal dünya arasındaki en gerçekçi görüntünün oluşması ve kullanıcının sanal ile gerçeği aynı anda ve eşit seviyede algılamasına imkân veren gözlükler AR teknolojinin geleceğinde belki de en önemli araçlardır.
Artırılmış Gerçeklik Uygulamalarında Standarda Gidilmesi
AR uygulamalarında henüz bir standart olmadığından, bazı firmaların AR uygulamalarını görmek için iPhone ya da iPad’inize uygulamasını indirmek zorundasınız. Bu reklamlar standart billboard afişleri gibi gözükse de, uygulamayı yükleyip akıllı telefonunuz ya da tabletinizin kamerasını bu afişlere doğrulttuğunuzda AR uygulamaları devreye giriyor. AR uygulamalarında kullanılan gözlüklerin de gün geçtikçe son kullanıcılar için gittikçe yaygınlaşmaya başlayacağını öngörmek yanlış olmaz.
Bu Bölümün Hazırlanmasında Yararlanılan Kaynaklar: [internet erişim tarihi 25-30 Kasım 2014]
1. KUDAKA “Artırılmış Gerçeklik Teknolojisi” M. Ali ÇAKAL, E.Bilgen EYMİRLİ
http://www.kudaka.org.tr/ekler/fa254-artirilmis_gerceklik_teknolojisi.pdf
2. Artırılmış Gerçeklik ve Uygulamaları; http://www.elektrikport.com/teknik-kutuphane/artirilmis-gerceklik--augmented-reality-(ar)/11923#ad-image-0
3. Marshall’dan artırılmış gerçeklik uygulaması: Visualizer;
http://webrazzi.com/2014/06/16/marshalldan-artirilmis-gerceklik-uygulamasi-visualizer/
4. Timetraveler Artırılmış gerçeklik Uygulaması;
http://www.dijitalajanslar.com/tarihe-pencere-acan-artirilmis-gerceklik-uygulamasi-timetraveler/
5. Military Applications of Augmented Reality
http://www.nrl.navy.mil/itd/imda/sites/www.nrl.navy.mil.itd.imda/files/pdfs/2011_Springer_MilitaryAR.pdf
6. Proposed Virtual and Augmented Reality Projects
http://www.umiacs.umd.edu/media/augmented-reality-illustrations
7. UMIACS- University of Maryland Institute for Advanced Computer Studies
http://www.umiacs.umd.edu/media/augmented-reality-illustrations
