Blog / Avrupa KOBİ?leri Ne Kadar Yeşil?
Avrupa KOBİ’leri Ne Kadar Yeşil?
Avrupa Komisyonu, ilki 2012’de yayımlanan ve KOBİ’lerin üç temel çevresel temaya; yeşil işler, kaynak verimliliği ve yeşil pazarlar, bakışlarının ve davranışlarının anlaşılmasını amaçlayan anketin ikincisini yayımladı. Anket sonuçları, KOBİ’lerin 2013 yılında, 2012 yılına göre daha fazla yeşil iş oluşturduklarını, kaynak verimliliği alanında gelişme sağladıklarını ve düşük karbon ekonomisine geçişe katkıda bulunduklarını göstermektedir.
2012 yılında, Avrupa Birliği’nde (AB) 20,3 milyon KOBİ’nin, toplam işlerin % 98’ini oluşturduğu ve 90 milyon istihdam sağladığı tahmin edilmektedir. Bu çerçevede değerlendirildiğinde, KOBİ’lerin AB ekonomisine ve Avrupa 2020 Stratejisi’nin akıllı, sürdürülebilir ve kapsayıcı kalkınma hedefine katkısı önem teşkil etmektedir.
Anket, 28 AB üyesi ülke yanında Arnavutluk, İzlanda, Lihtenştayn, Makedonya, Karadağ, Norveç, Sırbistan, İsrail, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Türkiye’deki 11.000’den fazla KOBİ’yi kapsamaktadır.
Anket Sonuçları (2013)
1. Her 10 işletmeden 4’ü en az 1 yeşil işe sahip durumdadır.
Anket kapsamında yeşil iş kavramı; kaynak verimliliği prosesleri, yeşil ürün ve hizmetlerin üretimi ve çevre mevzuatına uyum konularını kapsamaktadır. Yeşil iş, çevresel kaliteyi koruyan ve eski haline getiren bilgi, teknoloji ve malzemelerle doğrudan birlikte yürümektedir. Ayrıca özelleştirilmiş yetenekler, bilgi, eğitim veya deneyim gerekmektedir. AB KOBİ’lerinin % 42’si, tam zamanlı veya yarı zamanlı çalışan en az bir çalışana sahiptir. Bu değer, 2012’ye göre % 5’lik artış göstermiş olup Avrupa’daki KOBİ’lerde 20 milyondan fazla yeşil iş olduğunu ortaya koymaktadır.
2. KOBİ’ler için kaynak verimli olmak önemli.
KOBİ’lerin % 93’ü daha kaynak verimli olmak için en az bir faaliyet yürütmektedir. Bu faaliyetlerden en yaygınları % 67 ile atık minimizasyonu, yine % 67’lik pay ile enerji tasarrufu ve % 59 ile malzeme tasarrufudur. İşletme işinde geri dönüşüm ve su tasarrufu uygulamaları, % 51 oranla eşit uygulama düzeyine sahiptir.
AB KOBİ’lerinin kaynak verimli olmaya yönelik faaliyetlerinin nedenleri ise % 63 oranla maliyetleri azaltmak ve % 28 oranında ise çevrenin, işletmenin en önemli öncelikleri arasında yer alması olarak belirlenmiştir. Finansal ve mali destekler veya diğer kamu destekleri % 19, rekabet avantajı yaratılması ise % 18 ile işletmeleri kaynak verimli olmaya yönelten faaliyetler arasında yer almaktadır.
Anket, KOBİ’lerin sadece % 12’sinin çevresel gerekleri kapsayan kamu satın alım ihalelerine yönelik fiyat teklifi verdiğini ve % 7’sinin başarılı olduğunu ortaya koymaktadır. Bunun en önemli nedeni, KOBİ’lerin daha önce böyle bir ihale ile karşılaşmamış olmaları (% 55) olarak görülmektedir.
Anket, KOBİ’lerin % 67’sinin çevre yönetim sistemine sahip olmadığını göstermekte olup bu oran 2012 yılına göre % 2 artış göstermiştir.
3. Yeşil pazarlar, kullanılmayan büyük bir potansiyel oluşturmaktadır.
Anket kapsamındaki KOBİ’lerin % 26’sı yeşil ürün ve hizmet sunmaktadır. % 7’si ise önlerindeki 2 yıllık süreçte bu alana yönelik plan yaptıklarını belirtmesine karşı % 59 gibi önemli çoğunluğu bu konuda bir planı olmadıklarını belirtmiştir.
Anket kapsamında yeşil ürün veya hizmet sunan 2.977 KOBİ’nin % 51’i, çevresel özelliklere (organik ürün, eko-etiket, eko-tasarım vb.) sahip ürün ve hizmet sunmaktadır. KOBİ’lerin % 35’i geri dönüştürülmüş malzemeler alanında, % 19’u da katı atık yönetiminde yeşil ürün ve hizmet sunmaktadır.
Çevresel özelliklere sahip ürün ve hizmet sunan işletmelerin % 26’sı yapı/inşaat alanında, % 24’ü gıda ve içecek sektöründe, % 22’si elektronik ve mekanik ekipman satışında, % 20’si ise mobilya, ağaç ve kağıt ürünler sektöründe faaliyet göstermektedir. 2012 yılından 2013’e kadar olan süreçte çevresel özelliklere sahip yapı malzemeleri KOBİ’lerin oranı % 8 artış göstermiştir.
Yeşil ürün ve hizmet sunan KOBİ’lerin % 60’ı, cirolarının yaklaşık % 30’u ve daha azının bu alanda sağlandığını belirtmişlerdir. Cirolarının % 75’inden fazlasının yeşil ürün ve hizmetlerden sağlandığını belirten KOBİ’lerin oranı ise % 16’dır.
Anket kapsamındaki yeşil ürün ve hizmet sunan işletmelerin % 91’i, bu ürün ve hizmetleri ulusal pazarlarda satışa sunmaktadır. KOBİ’lerin % 19’u ise AB (28), İzlanda, Lihtenştayn, Norveç ve İsviçre’nin temel pazarlarını oluşturduğunu belirtmiştir.
KOBİ’lerin % 34’ü, hibe ve teşviklerin işletmelerini daha kaynak verimli yaptıklarını belirtmiştir. KOBİ’lerin % 25’i danışmanlık hizmetlerinin, % 22’si ise kaynak verimliliği yatırımları için fon imkânlarına yönelik tavsiyelerin kaynak verimliliklerini artırmada yardımcı olabileceğini ortaya koymuştur.
Yeşil ürün ve hizmet çeşitliliğinin geliştirilmesine yönelik hangi desteklerin yardımcı olabileceğine ilişkin yeşil ürün ve hizmet sunan KOBİ’lerde yapılan anket çalışması, KOBİ’lerin % 46’sının finansal yatırımlara ihtiyaç duyduğunu ortaya koymuştur. Potansiyel pazar ve müşterilerin belirlenmesinde yardıma ihtiyaç duyan KOBİ’lerin oranı % 27, yeni ürün, hizmet ve ürün prosesi geliştirmeye yönelik teknik destek ve danışmanlığa gereksinim duyan KOBİ’lerin oranı % 22, pazarlama ve dağıtıma ilişkin danışmanlığa ihtiyaç olduğunu belirten KOBİ’lerin oranı ise % 19’dur.
Mevcut durumda herhangi bir yeşil ürün veya hizmet sunmayan 7.341 KOBİ’de yapılan anket çalışması, yeşil bir ürün veya hizmete başlamak için ne tür bir desteğe ihtiyaç duyulduğunu ortaya koymayı amaçlamıştır. KOBİ’lerin % 29’u finansal desteklerin, % 17’si potansiyel pazar ve müşteri belirlemeye yönelik yardımın, % 16’sı yeni ürün, hizmet ve ürün prosesi geliştirmeye yönelik teknik destek ve danışmanlığın, % 12’si ise pazarlama ve dağıtım danışmanlığının yardımcı olacağını belirtmiştir.
Kaynak: Eurpoean Commission, Eurobarometer Survey: How green are European SMEs?, 2013, http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-13-1152_en.htm
