Blog / Sanayi Üretiminde Çığır Açan Teknolojiler
Sanayi Üretiminde Çığır Açan Teknolojiler
Dr. Mustafa Kemal AKGÜL / Daire Başkanı (Verimlilik Genel Müdürlüğü)
Otomatik Tanımlama Sistemleri Uygulamaları -3-
Kare Kod-Qr Tanımlama Sistemleri
Giriş
Değerli okuyucular, dergimizin iki sayı öncesinden bu yana başlamış olduğumuz günlük hayatımızda önemli bir yer bulan otomatik tanımlama sistemleri konusunu bu yazımızla tamamlamış olacağız. Geçen sayılarımızda Otomatik Tanımlama Sistemleri (Automatic-ID) ve benzeri bütün uygulamaların temeli olan ‘uzaktan algılama sistemleri’ konusuna değinmiş, ardından da bar kod, kare kod ve diğer otomatik tanımlama sistemleri ve bunların günümüzdeki güncel uygulamalarından bahsetmiştik.
Bu sayımızda ise yazı dizimizin son bölümü olan kare kod-QR uygulamalarını sizlere tanıtarak tamamlamış olacağız. Ülkemizde Türkçe karşılığı olarak yaygın biçimde kare kod ve kısmen de mozaik kod olarak tanımlanan QR kodlama uygulamaları, ismini QR kodu adını İngilizce Çabuk Tepki (Quick Response) kelimelerinin baş harflerinden alır. Mobil cihazların kameralarından okutulabilen özel matriks barkod (veya iki boyutlu barkod) türüdür. 1994 yılında geliştiren Japon Denso firmasına patentlidir. QR sistemi Türkçede Kare Kod diye isimlendirilmiştir [1].
Kod genellikle kare beyaz fon üzerinde siyah motiflerden oluşur. Otomotiv sanayiinde kullanılması amacıyla geliştirilen QR Kodu Japonya ve Güney Kore´de oldukça yaygın kullanılmaktadır. Günümüzde dijital kameralı mobil telefonlarının etkisiyle QR Kodu kullanımı yaygınlaşmaya başlamıştır. Kaydedilen görsel çözümlenerek barkod içeriği kullanıcıyı internet adresine, e-posta adresine, telefon numarasına, iletişim bilgilerine, SMS veya MMS´ye veya coğrafi konum bilgisine yönlendirebilir [2].
Hayatımıza bir anda giren kare kod’un bize sağladığı en temel özelliklerden biri bilgi paylaşımını hızlandırmasıdır. Bir dergi ilanında veya yolda yürürken dikkatinizi çeken bir ilan, bilgilendirme yazısı, web sitesi linki veya iletişim bilgisi (harita,telefon…) gibi bilgileri not etmek veya aklınızda tutmak yerine akıllı mobil cihazınıza yükleyeceğiniz basit bir uygulama ve kamerası sayesinde bu bilgiyi hemen kayıt altına alabilir ve dilediğiniz zaman kullanabilirsiniz. Bu açıdan bakıldığında kare kod veya QR kod için dijital dünyadaki bilgi paylaşımını hızlandırmanın en etkin görsel unsurlarından biri olarak kabul edebiliriz [3].
Kare Kod-QR Nedir? Kare Kod Sistemleri Nasıl Çalışır?
Kare kodlar, bildiğimiz çizgi kodlardan (barkodlar) çok daha fazla bilgiyi içeriğinde barındırabilmektedirler. Bu kodlarla o kadar çok çeşitli pazarlama stratejisi geliştirilebiliyor ki sınır yalnızca kendi yaratıcılığınız diyebiliriz.
3 yılı aşkın bir süredir Amerika´daki çoğu havayolu bu kodları bilet yerine kullanmaktadırlar. Türkiye’deki havayollarında da yaygınlaşmaya başlayan bu uygulamalar, bilet ve yolcu denetiminde önemli ölçüde hız ve güvenli bilgilenme sağlamaktadır. Bu uzaktan tanımlama sistemlerinin kullanılması ile, biletlerin basımı için kullanılan kağıt, karton, mürekkep vb. çevreyi kirleten malzemelerin kullanımında önemli ölçüde önlenmiş olmaktadır. Bir uçuş öncesinde cep telefonunuza havayolu şirketinin göndermiş olduğu kare kodu, hava alanındaki görevlinin taraması yeterli olmaktadır. Benzer biçimde ilaç ve gıda sektörleri için tam anlamıyla bir inovasyon olan bu uygulama biçiminde ürünlerin içeriğine çok sayıda bilgi yüklenebildiğinden hayat oldukça kolaylaşabilmektedir.
Kare kod Nedir?
Kare kod (2 boyutlu kod ya da matrix kod), klasik ve tek boyutlu barkodlardan farklı olarak her iki yönde de veri depolayabilen, bu sebeple normal barkodlara göre çok daha fazla veri saklama kapasitesine sahip yeni nesil barkodlardır.
QR Kod, DataMatrix kod ve Aztek Kod kare kodların en bilinenleridir. Bunlardan QR Kod, geleneksel barkod türlerine göre birçok avantaja sahiptir:
QR Kod, Japon Kanji dâhil olmak üzere herhangi bir dilde çok daha fazla miktarda harf ve sayı barındırabilmektedir.
Küçük çıktı boyutu: QR Kod boyutu geleneksel barkodların 1/10’u kadar küçük olabilir.
Her yönden okunabilir: Her yönden tarama özelliği, QR Kod’un daha hızlı okunabilmesini sağlar.
QR Kod hata düzeltme özelliği: QR Kod, üzerinde %30’a kadar herhangi bir kirlenme ya da hasar olması durumunda dahi okunabilir
Nasıl Kullanılır?[4]
Mobil cihazınıza kare kod okuyucu / kare kod
tarayıcı uygulamasını yükleyin. Uygulama iPhone, Android işletim sistemli cihazlar gibi çeşitli platformlar için ücretsiz olarak bulunabilir.
Mobil cihazınızda kare kod okuyucu / kare kod
tarayıcı uygulamasını başlatın.
Mobil cihazınızın ekranında kamera görüntüsü belirecektir. Kare kod fotoğrafını çekin. Kare kod ekranda ortalanmış olmalıdır. İyi şekilde okunabilmesi için çekim sırasında hareketsiz kalmaya özen gösteriniz.
Kare kod çözüldükten sonra ilgili içeriğe (web sayfası, video, kartvizit ve benzeri) hızla ulaşacaksınız. Bu kadar basit!
Nerelerde Kullanılır, Ne Avantaj Sağlar?
Nerelerde Kullanılır?
Kare kod; basılı ilanlardan, billboardlara, kartvizitlerden tabelalara kadar bir çok noktada hayatımıza girmiş durumdadır.
Hangi Bilgiler Aktarılabilir?
Kare kod ile mobile cihazınıza bütün bir kartvizit bilgisini (ad, soyad, adres (google map), telefon numarası), bir açıklama metnini veya kullanma talimatını, telefon numarasını veya bir web adresini yayınlayabilirsiniz.
Ne Avantaj Sağlar?
Burada hedeflenen asıl amaç mobile cihazlar sayesinde bilgiye daha hızlı ve pratik şekilde ulaşmaktır.
Kare kod’la verilen ilanlardan yazılım desteği ile kaç kişinin ilana tepki gösterdiğini öğrenebilirsiniz. Kare kod aracılığı ile size yönlenen kişilerin sayısını öğrenebilir, bilgi veya hizmet isteyen müşterilerinizle pratik şekilde temasa geçebilirsiniz.
Kullanılan yazılımlarla doğru orantılı olarak, kişinin kare kod sayesinde ulaştığı bilgileri kayıt altına alması, saklaması, gerektiği zaman kullanması gibi birçok pratik çözüm sağlamaktadır.
En önemli unsurlardan biriside kare kod’un merak uyandırın bir gizliliğinin olmasıdır. İnsanların gelişen teknolojileri kullanma merakını da göz önünde bulundurarak merak uyandıran reklam anlayışıyla size bir artı sağlayacaktır.
QR Kodu Standartları Birçok Belgede Belirtilmiştir [1]
Ekim 1997 AIM International; DPM ( Direct Part Marking) kare kodlar için geliştirilmiştir
Ocak 1999 Japon standart kodu JIS X 0510
Haziran 2000 ISO/IEC 18004:2000; Uluslararası Standardizasyon örgütü ( ISO) tarafından geliştirildi
Eylül 2006 ISO/IEC18004
Uygulama esnasında bazı değişiklikler olmaktadır. Japon NTT DoCoMo firması değişik veri tipleri için standartlar belirlemiştir. Açık kaynaklı "ZXing" projesi QR Kodu veri tiplerini barındırır.
QR Uygulamalarında Veri Kapasitesi
Nümerik en fazla 7.090 karakter.
Alfanümerik en fazla 4.291 karakter.
İkilik sistem (8 Bit) olarak en fazla 2.953 Byte.
Kanji/Kana olarak en fazla 1.817 karakter.
Değişik Örneklerle QR Kod Uygulamaları [3]
Phillips & Co. nun uygulaması: Blue Marble (Mavi misket), müşterilerine uzaydan erişilebilen profil imkanı sunmaktadır. Proje sahibinin düşüncesine göre Google Earth 400 milyon kez indirilmiştir ve mobil kullanıcılar, özellikle şirketler için kare kod entegreli uzaydan erişimli profilleri kullanarak, dinamik pazarlama programlarına, videolara, dijital kuponlara ve daha birçok içeriğe, özel bir coğrafi konumu görüntülerken erişebilmektedir.
Bu Resimdeki Kadın Ne Yapıyor?
Mezar taşında QR kodu işlenmiştir. Mezarlığa gelenlerden isteyenler telefonunu yaklaştırıp, kişilerin kim olduğunu, hayat hikâyelerini ve hayatı boyunca çekilmiş bütün fotolara ulaşabilmektedir. Bu ise günümüzde kare kodla yapılabilen ilginç bir uygulama şeklidir. [3]
Pazarlamada kare kod kullanırken dikkat edilmesi gerekenler [2]
Kodun alt tarafında [*] açıklaması ile nasıl ve nereden taranması gerektiğiyle ilgili bir bilgi olmalı
Cep telefonu kamerasıyla kolaylıkla okutulabilmesini sağlamak amacıyla 2 cm.den küçük hazırlanmamalı.
Kodun illa siyah beyaz olmak zorunda olmadığı, renkli de hazırlanabileceği, içine logo dahi entegre edilebileceği unutulmamalı.
Kare kodun daha kolay okunabilmesi için URL kodu kısaltılmalı ve ayrı bir adrese yönlendirilmeli ki trafik ölçümü kolaylıkla yapılabilsin ve kampanyanın etkisi gözlemlensin.
Siz de akıllı telefonunuzun mobil uygulama platformundan ücretsiz kare kod (QR kod) okuyucu yükleyerek bu dünyaya ilk adımı atabilirsiniz.
Kaynakça: [internet erişim tarihi 25-30 Ekim 2014]
1. QR Kodu; http://tr.wikipedia.org/wiki/QR_kodu
2. Kare Kod, “QR” Kod Nedir? Gülfem AKTEN
http://www.teknokulis.com/Yazarlar/gulfem-akten/2012/03/28/kare-kod-mu-o-da-ne
3. İDA Consulting – Hizmetleri; http://www.idablog.com/qr-kod-veya-kare-kod-nedir-ne-ise-yarar/
4. What is a QR Code? http://www.qrcode.com/en/
5. Barcode Contents; https://github.com/zxing/zxing/wiki/Barcode-Contents
6. Kare Kod-QR http://barkodlar.org/karekod-qr-code-olusturucu/
7. Kare Kod Nedir?
http://www.endustriotomasyon.com/UserFiles/AttachmentFiles/Urun_ve_Uygulamalar/ID_5018_tr_TR/1_Entek.pdf
8. QR Code; http://www.pclabs.com.tr/2011/08/16/qr-code-kare-kod-nedir/
