Yaşam Artımız Var
Elçin DEMİREL / Dicle Kalkınma Ajansı Tanıtım ve İşbirliği Birimi Yaşam Artımız Var
Dicle Kalkınma Ajansı; 2011-2013 yılları için aynı stratejik amaç ve hedefler doğrultusunda ortak bir vizyona ulaşmak üzere, TRC3 Bölgesindeki (Mardin, Batman, Siirt ve Şırnak) bütün paydaşlarla katılımcı bir Bölge Planı hazırlamış ve faaliyetlerini bu doğrultuda şekillendirmiştir. 2010, 2011 ve 2012 yıllarında bölgesel kalkınmanın ana aktörleri olan KOBİ’leri desteklemeye yönelik mali destek programları hayata geçirilmiş ve destek mekanizması her yıl bölgenin yerel talepleri ile sektörlerin gidişatına uyumlu hale getirilmiştir. Ajans, KOBİ desteklerinin yanı sıra bölgenin rekabet gücünü artırmak ve kentsel yaşanılabilirliğini iyileştirmeye yönelik altyapı programlarını başarı ile uygulamıştır. Mali destek programlarının yanı sıra Ajans, bölgesel fırsatlardan yararlanılması ve kalkınmanın önündeki tehditlerin bertaraf edilmesi amacıyla doğrudan faaliyet desteği uygulamalarını yıllık bazda uygulamış ve Bölge potansiyelinin tespitine yönelik araştırmalar başta olmak üzere öncelikli faaliyetleri desteklemiştir. Bölgedeki paydaşların uygun teknik destek talepleri planlı süreçler dâhilinde kalite ve zaman odaklı olarak karşılanmıştır. Ajans, Bölge’de yatırım yapmak isteyen yararlanıcılara Yatırım Destek Ofisleri üzerinden hizmet vermeye ve yatırımcıların teşvik ve destekler ile izin ve ruhsat alınmasına yönelik teknik destek taleplerini karşılamaya devam etmektedir.
2013 yılı itibari ile uygun yatırım ortamı ve rekabetçilik gelişme ekseninde Bölge’de yatırıma elverişli altyapı ve emek piyasası koşullarının oluşturulması; finansman, danışmanlık ve tanıtım kapasitesinin geliştirilmesi yoluyla Bölge´nin rekabetçilik düzeyinin arttırılması amacıyla çeşitli faaliyetler gerçekleştirilecektir. Buna göre 2012 bütçesinden uygulanacak altyapı mali destek programı yoluyla Bölge’nin sanayi alanlarının altyapısının geliştirilmesine, turizm ve kent altyapısının iyileştirilmesine projeler yoluyla mali destek sağlanacaktır.
Mali Destek Programlarının Tasarımı
Ajansımız 31 Aralık 2012 tarihi itibari ile 3 farklı alanda mali destek programı teklif çağrısına çıkmıştır. 2012 yılında bu mali destek programlarının tasarımına yönelik detaylı çalışmalar yapılmış olup, KOBİ ve Küçük Ölçekli Altyapı mali destek programlarının Bölgesel Kalkınma ihtiyaçları açısından temel ve daha acil nitelikte olduğu sonucuna varılmıştır. Sivil toplum kuruluşları ve mesleki örgütlenmelere yönelik mali desteklerin yeterli düzeyde olduğu, bu yararlanıcıların proje kapasitelerinin geliştirilmeye açık bir alan olarak bir sorun teşkil ettiği, ancak bu sorunun da Ajans’ın teknik desteği ile giderilebileceği istişare edilmiştir. Bölgede kırsal alanda ekonomik faaliyetlerin güçlendirilmesi ve çeşitlendirilmesine yönelik bir mali destek programı da tasarlanarak uygulamaya alınmıştır.
31 Aralık 2012 tarihi itibari ile ilan edilen Mali Destek Programları aşağıda belirtilmiştir.
Mali Destek Programı
Kaynak Bütçe
Coğrafi Kapsam
Çağrı Dönemi
Uygulama Dönemi
Rekabetçi Sektörlerin Geliştirilmesi (KOBİ)
2012
TRC3
31 Aralık 2012
2013
Turizm, Kent ve Sanayi Altyapısı (Altyapı)
2013
TRC3
31 Aralık 2012
2013
Sulama Altyapısının İyileştirilmesi (Altyapı)
2013
TRC33,
TRC34
31 Aralık 2012
2013
Rekabetçi Sektörlerin Geliştirilmesi Mali Destek Programı
Bu program ile Bölge’nin coğrafi konumu ve içsel potansiyeline dayalı rekabet avantajına, istihdam yaratma kapasitesine ve/veya ihracat potansiyeline sahip “hedef sektörlerde” üretim ve hizmet kalitesi ile ürün çeşitliliğinin artırılması yoluyla Bölge’nin rekabet gücünün artırılması amaçlanmaktadır. Bu programda Mardin ve Batman için rekabetçi sektörlerin geliştirilmesi doğrudan bir hedef iken, Siirt ve Şırnak için KOBİ’lerin rekabet edebilirliklerinin artırılması sağlanarak dolaylı yoldan bu hedefe ulaşmaya hizmet eden bir program uygulanacaktır. İşletmelerin enerji verimliliği uygulamalarının yaygınlaştırılması, tanıtım, markalaşma ve pazarlama kapasitelerinin geliştirilmesi, Bölge sanayisinin kümelenme potansiyelinin değerlendirilmesi, yan sanayinin geliştirilmesi ve katma değeri yüksek ürünlerin üretiminin artırılması yoluyla iş ve üretim alanlarının çeşitlendirilmesi, Bölge turizminin kapasite, altyapı ve hizmet niteliklerinin geliştirilerek ve çeşitlendirilerek rekabet edebilirliklerinin artırılmasına program uygulaması kapsamında özellikle dikkat edilecektir. Programa için 2012 yılı bütçesinden 15.337.000-TL kaynak ayrılmıştır.
Yatırıma Artımız VarTurizm, Kent ve Sanayi Altyapısı Mali Destek Programı
Bu program amacı TRC3 Bölgesi’nde turizm, kent ve sanayi altyapısının iyileştirilmesiyle bölgenin turizm alanındaki cazibesinin ve kentlerin yaşanabilirliğinin artırılması ile uygun yatırım ortamının tesis edilmesine katkı sağlamaktır. TRC3 Bölge’sinde belediyelerin yaşanabilir kentler oluşturma kapasitelerinin mali ve teknik nedenlerle yetersiz kalırken, belli bir ekonomik yeterliliğe ulaşan nüfus yaşadığı kentten memnun olmayarak daha gelişmiş bölgelere göç etmektedir. Bu durum Bölge illerinde entelektüel ve dolayısıyla kurumsal sermayenin gerilemesine neden olmaktadır. Bölge sanayi üretiminin altyapısı da diğer bölgelere göre daha az rekabetçi olduğundan yeni yatırımların gerçekleşmesi süreci yavaşlamaktadır. Bölgenin sanayi potansiyelinin yanı sıra ekonomik değer yaratma noktasında turizm açısından sahip olduğu yapıların eksikliklerini gidermek ve bu eserlerin en iyi şekilde tanıtımını yapması kaçınılmaz olmaktadır. Yaşanılabilir kentler, turizmden etkin faydalanma ve uygun sanayi altyapısı ile üretimin artırılmasına zemin hazırlanması, Bölge’nin ekonomisinin geliştirilmesi amacıyla geliştirilen mali destek programının rekabet unsurlarına olumlu katkı sağlayacağı öngörülmektedir. Program için 2013 yılı bütçesinden 7.000.000-TL kaynak ayrılmıştır.
Sulama Altyapısının İyileştirilmesi Mali Destek Programı
TRC3 Bölgesinde özellikle Siirt ve Şırnak’ta ekonomik faaliyetlerin kırsal alana yoğunlaştığı görülmektedir. Ajansın 2010 ve 2011 KOBİ destekleri sanayi ve hizmet üretiminde bu iki ilin rekabet dezavantajlarından dolayı kritik eşiklerin çok altında kaldıklarını göstermiştir. Bölge’de kırsal alanda ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesine yönelik altyapının kurulması özellikle tarım ve hayvancılık açısından kendi içinde daha baskın özellik gösteren bu iki ilin sosyo-ekonomik açıdan kalkınmasının önemli bir aracı olarak görülmektedir. Bu müdahale kırsal alandan kentlere ekonomik nedenlerle gerçekleşen göç olgusunun azaltılması hedefini de destekleyecektir. KÖYDES destekleriyle yol ve içme suyu gibi birincil temel ihtiyaçların giderilmesi hedeflenmiş olmakla birlikte bu desteğin kısmen kapsamında olan ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesi ikinci planda kalmıştır. İl Özel İdarelerinin de bütçelerinin kırsal alanda ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesinde yetersiz kaldığı ya da konunun bir öncelik olarak ele alınmadığı görülmüştür. Bu durum Siirt ve Şırnak özelinde Bölge içi gelişmişlik farklarının giderilmesi amacını güden bir program tasarlanmasını zorunlu kılmıştır. Programa ayrılan kaynak 2013 yılı bütçesinden 3.000.000-TL olarak belirlenmiştir.
31 Aralık 2012 tarihinde teklif çağrısına çıkılan Rekabetçi Sektörlerin Geliştirilmesi Mali Destek Programı; Turizm, Kent ve Sanayi Altyapısı Mali Destek Programı; Sulama Altyapısının İyileştirilmesi Mali Destek Programı için sözleşmelerin imzalanması, teklif değerlendirme süreci sonrası 2013 yılı Mayıs-Haziran ayları içerisinde olması beklenmektedir. Sözleşmelerin imzalanmasının akabinde yararlanıcılar tarafından proje uygulamalarına fiilen başlanacaktır.
